کرمو شدگی بتن

کرمو شدگی بتن یا شن نما شدن بتن از مشکلاتی است که به دفعات  در مرحله بتن ریزی ستون ها و دیوار های ساختمان ها پیش میاید. کرمو شدن بتن در واقع عدم پیوستگی ذرات بتن با یکدیگر و در نتیجه ایجاد یک ساختار لانه زنبوری تو خالی و ساختاری حبابی شکل در خارج  سطح ستون و دیوار می شود .

کرمو شدگی بتن باعث پایین آمدن استحکام بتن شده و نیاز به ترمیم و گاهی اوقات نیاز به تخریب کامل دارد.

 در این مقاله بتن کاور سعی شده است تا با بررسی کرمو شدگی بتن و عوامل آن ، دید مناسبی را به مخاطبین خود برای درک بهتر کرمو شدگی  بتن بدهیم. در ادامه همراه ما باشید.

کرمو شدگی بتن چیست؟

برای اینکه کرمو شدگی بتن را بتوانیم تعریف کنیم باید اول از همه بدانیم بتن از چه موادی به دست میاید در واقع بتن ترکیبی از سیمان،اب،سنگدانه و سایر مواد است.

 زمانی که بدلیل کمبود شیره ی سیمانی یا عدم ویبره صحیح یا جنس نامرغوب بتن و عوامل دیگر ترکیب سیمان و سنگدانه از هم جدا میشود کرمو شدگی بتن رخ میدهد در واقع در یک بتن ریزی اصولی ، سیمان باید تمام سنگ دانه ها را در بر بگیرد و حفره و تو خالی بودنی وجود نداشته باشد و این اصل برای استحکام بتن ضروری است.

  بلافاصله پس از برداشت قالب از روی ستون یا دیوار مورد نظر کرمو شدن بتن قابل تشخیص است که به شکل حباب ها و حفره های چند میلیمتری روی سطح بتن ظاهر می شود .

کرمو شدگی بتن انواع مختلفی دارد که بسته میزان و اندازه کرمو شدگی بتن متغیر است در زیر به انواع کرمو شدگی بتن اشاره شده است:

1- کرمو شدگی بتن در ابعاد کوچک

2- کرمو شدگی بتن در ابعاد متوسط

3- کرمو شدگی بزرگ در ابعاد بزرگ

دلایل کرمو شدن بتن

عوامل زیادی در کرمو شدگی بتن موثرند که در زیر بعضی از این عوامل بررسی شده اند:

• ویبره غیر اصولی: ویبره کمتر از حد معمول یا بیش از حد معمول یا کم بودن ویبراتور ها برای ویبره اصولی بتن و غیره باعث ته نشین شدن سنگ دانه ها در ستون یا نشتی شیره سیمانی از قالب یا به هم ریختن ترکیب بتن و در نتیجه خراب شدن بتن میشود.

• بتن نامرغوب: بتن نامرغوب خاصیت ترکیب پذیری پایین تری دارد در نتیجه تراکم مناسبی پیدا نمیکند که باعث کرمو شدگی بتن میشود.

• ترکیب بیش از اندازه آب: استفاده بیش از حد اب باعث پایین امدن چسبنگی سیمان و جدا شدن ذرات بتن از هم میشود که در نتیجه باعث کرمو شدن بتن میشود.

• درزبندی غیر اصولی قالب بتن: عدم درزبندی درست قالب بتن باعث خروج شیره سیمانی از قالب بتن شده که باعث کرمو شدگی بتن میشود.

• افزایش ارتفاع بتن ریزی

• استفاده از قالب های کج وخراب

• بهم ریختن نسبت مواد به کار رفته در بتن

علت جداشدگی بتن

از عوامل اصلی کرمو شدن بتن جدا شدگی بتن است که اغلب بدلیل بهم ریختن نسبت اصولی مواد تشکیل دهنده بتن یا جنس نامرغوب ان رخ میدهد از عوامل جدا شدگی بتن عبارتند از:

1- زیاده روی در استفاده از روان کننده

2- کم بودن ذرات ریز در بتن هر چه ذرات ریز کوچکتر از 3 میلیمتر در بتن کمتر باشد خطر جداشدگی افزایش میابد.

3- نسبت اب به سیمان غیراصولی نسبت اب به سیمان اصولی بین 0.4 تا 0.6 است .

4- افزایش اسلامپ بتن

5- بزرگ بودن نسبت سنگ دانه ها

6- بالا بردن غیر اصولی سرعت بتن ریزی

7- عدم کنترل مناسب در مقاطع پر ارماتور

موارد بالا از عوامل اصلی جداشدگی بتن بودند حال برای اینکه جدا شدگی بتن رخ ندهد باید چه کنیم، در ادامه راه حل های آن را بررسی می کنیم.

1- استفاده از مواد پوزولانی و سیلیسی

2- افزایش مقدار شن در نسبت شن به ماسه

3- استفاده از مواد ریز کوچکتر از 3 میلیمتر

4- استفاده از سنگدانه های هم اندازه

5- عدم استفاده از سنگدانه های گرد

اثرات کرمو شدن بتن

بتن در واقع از عوامل اصلی استحکام یک سازه است اختلال در ساختار بتن باعث تضعیف مقاومت سازه میشود بتن از عوامل اصلی محافظ سازه در برابر عوامل محیطی است و وجود حفره ها یا کرمو شدگی در ان باعث ورود اب و مواد مضر به درون ساختار سازه و خوردگی ساختار داخلی ساختمان میشود از مضرات بتن کرمو برای سازه میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

• خوردگی سریع میلگرد ها

• ورود بیش از اندازه اب و یون ها مخرب به منطقه کرمو شده بتن
• پایین امدن دوام بتن به خصوص در مناطق دارای چرخه های یخ بندان زیاد
• پوک شدن بتن در نتیجه پایین امدن مقاومت بتن در برابر فشار
• کاهش مقاومت ترکیب بتن و میلگرد
• زشت شدن نمای ظاهری سازه
• کرمو شدن بتن میواند گشترش یابد و باعث تخرب کامل بتن شود
• پایین امدن شاخص مدول ارتجاعی بتن

در واقع کرمو شدن بتن از معضلات بسیار بزرگ برای پیمان کاران و مهندسان صنعت ساخت و ساز است و باعث ضرر مالی و پایین امدن اعتبارشان میشود پس دانستن روش های جلوگیری از کرمو شدن بتن و ترمیم بتن از واجباتی است که هر پیمان کار و مهندسی به ان نیاز دارد .

پیشگیری از کرمو شدن بتن

قبل از اینکه بدانیم روش های ترمیم بتن کرمو چیست در ابتدا باید بدانیم چه کار هایی باید انجام بدهیم که بتن کرمو نشود. در واقع پیشگیری بهتر از درمان است برای اینکه بتن کرمو نشود باید سه اصل اساسی زیر  رعایت شود :

1- موارد مربوط به میلگرد گذاری و قالب بندی بتن: اول از همه قالب بندی بتن باید بدون درز باشد و باید از قالب های سالم استفاده شود تا خروج سیمان از درز قالب و در نتیجه جداشدگی بتن رخ ندهد، دوما باید طرز قرار گیری میلگرد ها باید اصولی باشد فاصله میلگرد ها از قالب باید اصولی باشد تا هنگام ریخت بتن در قالب دانه های درشت بتن در فواصل میلگرد ها گیر نکنند ، ضربه به قالب هنگام بتن ریزی نیز از عوامل موثر در جلوگیری از کرمو شدگی بتن است .

2- موارد مربوط به جداشدگی بتن: جداشدگی بتنی همانطور که گفته شد از عوامل اصلی کرمو شدگی بتن است استفاده از اسلامپ اصولی و تنظیم کارایی اصولی بتن ، ویبره زدن اصولی و استفاده از تعداد اصولی دستگاه های ویبراتور ، تنظیم درست نسبت های ترکیبی بتن مانند نسبت شن به ماسه و. نسبت اب و سیمان ، استفاده از مصالح با کیفیت ، استفاده از سنگدانه ها با ابعاد بین 15 تا 20 میلیمتر ، استفاده اصولی از مواد روان کننده ، استفاده از پودر سنگ و ماسه و …

3- موارد مربوط به ریختن بتن در قالب: ریختن بتن درون قالب اصول خاصی دارد که با رعایت ان ها از کرمو شدگی بتن جلوگیری می شود اصولی مانند استفاده اسپیسر برای ایجاد فاصله بین قالب و ارماتور برای عبور ر احت تر بتن و استفاده از دریچه هاای جانبی در فواصل 1.5 متری در بدنه قالب و …..

روش های ترمیم بتن کرمو

حال اگر بتنمان دچار کرمو شدگی شد باید چگونه این کرمو شدگی را رفع کنیم از راه های تعمیر بتن کرمو استفاده از ملات تعمیری است که در سه دسته بندی مختلف وجود دارد  ملات پلیمری، ملات بر پایه سیمان ، ملات سیمانی اصلاح شده با مواد پلیمری که بسته به نوع و شدت اسیب از هر کدام از این سه دسته استفاده میشود روش های استفاده از ملات تعمیری به شرح زیر است:

• روش دستی:

این روش برای سطح و ذخامت کم انجام میشود و دارای دو نوع خمیری و سفت است از نوع خمیری برای سطوح کم و بدون میلگرد و از نوع سفت برای پر کردن حفره ها و ذخامت بیشتر و ترمیم سقف ها و ستون ها استفاده میشود .

• روش بتن پاشی:

سرعت انجام این روش بالا است و از طریق فشار هوا انجام میشود برای ذخامت های کم و سطحی کاربرد دارد.

• روش پمپ کردن:

در این روش از بتن خود تراکم وقالب استفاده میشود و تنوع استفاده در انواع سطوح را دارد .

• روش سنتی:

در این روش از قالب بندی خاص و بتن های روان و خودتراکم استفاده میشود و برای ترمیم کف ها و از طریق سوراخ های موجود در سطح انجام میشود .

• روش تزریقی با دوغاب:

در این روش از همه ی انواع ملات تعمیری میتوان استفاده کرد و برای پر کردن سوراخ ها و حفره ها از این روش استفاده میشود در برخی موارد در این روش از مواد شیمیایی خاصی برای پر کردن حفره ها استفاده میشود در این روش برای پر کردن حفره ها از سوزن های تزریق استفاده میشود .

آیین نامه ترمیم بتن کرمو

برای ترمیم بتن کرمو استاندارد هایی وجو دارد که باید حتما رعایت شوند و این استاندارد ها بسته به میزان کرمو شدگی بتن متفاومت است پس ابتدای امر باید بفهمیم که ایا کرمو شدگی بتن سطحی است یا اگر عمیق است تا چه سطحی پیش رفته است.

 برای این منظور باید بتن را تراشید تا با بررسی داخل ساختار بتن متوجه میزان کرمو شدگی بتن شد اگر کرمو شدگی بتن سطحی باشد باید سطح  تراشیده شده را ابتدا از سنگ دانه های لق خالی کرد و بعد با ملات تعمیری مناسب ان قسمت را پر کرد بهتر است از نسبت بیشتری از ملات  استفاده کنید.

 ولی اگر کرمو شدگی به عمق نفوذ کرده کل ان بخش تا میلگرد ها باید جدا سازی شده و با ملات بتنی مناسب پر شود.

 بعد از انجام تعمیر بهتر  میزان مقاومت و ظرفیت حمل بار بتنتان را برای اطمینان بیشتر و به کمک مهندسین این حوزه اندازه گیری نمایید.