بتن شفاف یا بتن لیتراکن یکی از انواع بتن انتقال دهنده نور است. تولید کنندگان با استفاده از تکنولوژی نانو این نوع بتن را تولید و عرضه کرده‌اند. این بتن در زمینه ساخت و ساز توانسته است تحولی عظیم را ایجاد کند. در تولید بتن شفاف از سیمان، آب، فیبرهای شیشه به مخلوط خرده سنگ استفاده می‌شود. به نوعی که می‌توان ذکر کرد ساخت این بتن نسبت به ساخت بتن‌های سنتی کاملا متفاوت است.
بتنی که توسط فیبرهای نوری بتواند نور را از یک سمت به سمت دیگر منتقل کند، به نام بتن لیتراکن شناخته می‌شود. امروزه به دلیل پیشرفت و رشد جمعیت امروزه تقاضا در زمینه ساخت و ساز بسیار بالا است؛ در نتیجه نیاز به مصالح ساختمانی جدید بسیار بیشتر از گذشته حس می‌شود. به همین دلیل امروزه بشر سعی می‌کند که با جدیدترین تکنولوژی‌ها اقدام به رفع نیاز در زمینه ساخت و ساز کند.
در ادامه مقاله بتن کاور قصد داریم بیشتر درباره بتن شفاف یا بتن لیتراکن صحبت کنیم و هر آنچه که نیاز است درباره این مصالح ساختمانی بدانید را شرح دهیم؛ پس تا انتها همراه ما باشید.
مشخصات تکنیکی بتن شفاف
مشخصات تکنیکی بتن شفاف از اهمیت بالایی برخوردار است و در کاربرد آن بسیار تاثیر دارد. برای استفاده در موارد مورد نظر از این بتن باید مشخصات تکنیکی آن را در نظر بگیرید. مهم‌ترین مشخصات تکنیکی بتن لیتراکن عبارت است از:
| عنوان مشخصات تکنیکی بتن شفاف | توضیحات |
| میزان فیبر : | حداکثر ۵% کل بلوک |
| میزان عبور نور: | حدود ۳% نور تابیده از هر ۴% کل فیبر موجود |
| مقاومت فشاری: | در بهترین حالت :۵۶ نیوتن بر متر مربع در بدترین حالت: ۴۹ نیوتن بر متر مربع |
| چگالی: | ۲۱۰۰ الی ۲۴۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مکعب |
| مقاومت خمشی: | حدود ۷/۷ نیوتن بر میلی متر مربع |
| اندازه بلوک‌های تولید شده: | ضخامت: 500mm عرض: 600mm ارتفاع: 300mm |
نحوه ساخت بتن شفاف یا بتن لیتراکن
برای تولید بتن شفاف یا بتن لیتراکن باید ابتدا قالب را آماده کنید. سپس درون قالب یک لایه نازک از بتن قرار دهید. پس از این مرحله باید رشته‌های نوری را نیز به درون قالب اضافه کنید و دوباره بر روی این رشته‌های نوری بتن قرار دهید. اگر بخواهیم ساده‌تر بیان کنیم، به این صورت است که برای ساخت این بتن باید یک لایه بتن و یک لایه فیبر نوری را درون قالب بتن قرار دهید. این فرآیند تا زمانی که به ضخامت موردنظر برسد، ادامه پیدا می‌کند.
در رابطه با رشته‌های فیبر نوری لازم است بدانید که به نازکی موی سر انسان هستند و همین ویژگی سبب می‌شود که به خوبی در ترکیب با اجزای بتن همگن شود. البته این نکته را در نظر داشته باشید که برای ترکیب شدن درست فیبرنوری در ترکیب بتن شفاف باید مخلوط بتن تحت فشار مکانیکی و ویبره قرار گیرد.
فیبرهای مورد استفاده در بتن شفاف یا بتن لیتراکن باید دارای چگالی یکسانی باشند، به عبارتی دیگر فیبر نوری که برای ساخت بتن شفاف مورد استفاده قرار می‌گیرد، باید دارای چگالی یکسان با دیگر ترکیبات باشد. باید چسبندگی لازم در ترکیب بتن شفاف وجود داشته باشد تا رشته‌های فیبر نوری پس زده نشود. برای جلوگیری از جمع‌شدگی ناگهانی بتن باید از افزودنی‌های منبسط کننده استفاده شود. برای طرح اختلاط بهتر است که از ماسه کواتزی استفاده شود. ماسه کواتزی بسیار مقاوم است و تیره شدن رنگ بتن شفاف جلوگیری می‌کند.
برای تهیه و ساخت بتن شفاف بهتر است که از بتن خود متراکم استفاده شود. بتن مصرفی باید دارای سنگ‌ریزه ساخته شود تا در ظاهر بافتی نرم داشته باشد و به خوبی با رشته‌های فیبر نوری ترکیب شود. در مورد انتهایی بهتر است از سیمان مورد استفاده در ساخت بتن شفاف عیار بالا باشد.
کاربرد بتن شفاف یا بتن لیتراکن
بتن شفاف از بتن‌های پرطرفداری است که امروزه در بیشتر کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از کاربردهای این نوع بتن به شرح ذیل است:
· استفاده از بتن لیتراکن در دیواره‌ها
از عمده‌ترین حالت‌های ممکن برای استفاده کردن از بتن شفاف یا لیتراکن ساخت دیواره‌های داخلی و خارجی است. بتن شفاف را با توجه به استحکام موردنیاز دیوار می‌توان به صورت ضخیم یا باریک تولید کرد که این مورد یک ویژگی محسوب می‌شود.
همچنین چون در ساخت بتن شفاف از رشته‌های نوری استفاده می‌شود؛ سبب می‌شود که نور بتواند از ضخامت دیوار عبور کند و سنگینی و محکم بودن دیوار نمایان شود. معمولا در راستای شرقی و غربی از بتن شفاف استفاده می‌شود دلیل این امر هم این است که اشعه آفتاب در زمان طلوع و غروب بتواند به دیوار بتابد و شدت نور بیشتری قابل مشاهده باشد.
· استفاده از بتن شفاف در دکوراسیون داخلی
یکی از مهم‌ترین اصل‌ها در دکوراسیون داخلی “نورپردازی” است. بتن شفاف یا لیتراکن در چنین شرایطی می‌تواند به دکوراتور کمک کند. بتن شفاف به شکل بلوک در رنگ‌های مختلف و متنوع تولید و عرضه می‌شود که می‌تواند جلوه‌ای خاص و زیبا به محیط داخلی ساختمان ببخشد.
لیتراکن در سه رنگ مشکی، سفید و خاکستری در بازار وجود دارد. دیوارهایی که با بتن شفاف ساخته شده‌اند از پشت دیوار نورپردازی می‌شوند؛ در نتیجه تصویری زیبا از اجسام محوطه به وجود می‌آید.
· استفاده بتن شفاف در بلوک‌ها
زمانی که نیاز باشد بتن شفاف را مسلح کرد، شیارهایی در داخل آن قرار داده می‌شود. در زمان ساخت دیوارها میلگردها به شکل عمودی یا افقی در داخل این شیارها قرار می‌گیرد و رشته‌های فیبر نوری به دلیل خاصیت انعطاف‌پذیری که دارند در اطراف میلگردها جمع می‌شوند. در نهایت میلگردها قابل رویت نخواهند بود.
· استفاده بتن شفاف در هنر
شاید فکر کنید کاربرد بتن شفاف تنها در ساختمان سازی است، اما اشتباه می‌کنید. این نوع بتن در کارهای هنری نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. طراحان و مجسمه‌سازان با خلاقیت و ابزارهای مناسب از این بتن در شاهکارهای هنری خود استفاده می‌کنند.
· استفاده از بتن لیتراکن در کف پوش‌ها
زمانی که بتن شفاف یا بتن لیتراکن در کف پوش مورد استفاده قرار می‌گیرد زیبایی دیگری نمایان می‌شود. زمانی‌که از بتن شفاف برای کف پوش استفاده می‌شود زمانی که خورشید طلوع می‌کند یا زمانی که نور در طول روز به آن می‌تابد دقیقا مانند یک کف پوش معمولی به نظر می‌رسد اما زمانی که خورشید غروب می‌کند کف پوش در رنگ‌های منعکس شده از نور غروب شروع به درخشیدن می‌کند.
مزیت‌ها و معایب بتن شفاف
بتن شفاف نیز همانند دیگر بتن‌ها دارای مزایا و معایبی است. برای اینکه بتوانید این بتن را برای کاربرد مدنظر خود انتخاب کنید، ابتتدا باید مزایا و معایب آن را بررسی کنید.
مزایای بتن شفاف
بتن شفاف یا بتن لیتراکن امروزه در کاربردهای بسیاری استفاده می‌شود. دلیل پرکاربرد بودن آن برخورداری از مزیت‌ها و ویژگی‌های خاص و بسیار است. به طور کلی مزایای بتن شفاف به شرح ذیل است:
- بتن شفاف برای ساختن دیوار با ابعاد و اندازه‌های مختلف مناسب است.
- بتن شفاف تا ضخامت 20 متر نور را از خود عبور می‌دهد.
- می‌توان از این مدل بتن برای استفاده از نور طبیعی در ساختمان استفاده کرد.
- دارای قابلیت مسلح شدن است.
- دارای قابلیت استفاده به جای سازه باربر
- به صورت پیش ساخته و در شکل و شمایل بلوک یا پنل تولید و عرضه می‌شود.
- دارای رنگ‌های متنوع و گوناگون
- دارای دقت تولید بالا
- دارای زیبایی چشم‌نواز به گونه‌ای که می‌توان از آن به عنوان یک جزء دکوراتیو در ساختمان استفاده کرد.
- یک گزینه عالی برای نورپردازی ساختمان
معایب بتن شفاف یا بتن لیتراکن
بتن شفاف علاوه بر مزیت‌هایی که دارد، معایبی نیز دارد، که به شرح ذیل هستند:
- رشته‌های فیبر نوری جزو مصالح گران قیمت هستند، در نتیجه استفاده از بتن شفاف در ساختمان نیاز به هزینه زیادی دارد.
- قالب‌گیری بتن شفاف در زمان ساخت آن کار بسیار حساسی است و نیاز به دقت زیادی دارد.
- برای تولید بتن شفاف نیاز به نیروی کار متخصص است.
- برخی از انواع لیتراکن از مقاومت کافی برخوردار نمی‌باشند.
نتیجه گیری
در این مطلب به بررسی بتن شفاف یا بتن لیتراکن پرداختیم. این نوع بتن از انواع بتن انتقال دهنده نور محسوب می‌شود. در کاربردهای مختلفی همچون استفاده در دیواره‌ها، دکوراسیون داخلی، کفپوش و … مورد استفاده قرار می‌گیرد. شاید برای شما نیز جالب باشد بدانید که از این بتن در کارهای هنری نیز استفاده می‌شود.