بتن بازیافتی تولید شده از بتن های کهنه جمع آوری شده از ضایعات ساختمان ها و بتن های پیش ساخته غیر استاندارد و تخریب شده است.
از بزرگترین معضلات زندگی بشر روی کره زمین آلودگی های فرآوانی است که دارد وارد محیط زیست میکند و ضایعات ساختمانی بخشی از این آلودگی ها هستند.
از حیاتی ترین و پر مصرف ترین مصالحی که در ساخت و ساز های امروزی استفاده فراوان دارد بتن است که خوشبختانه قابلیت بازیافت دارد و بشر با به کار بردن بتن های بازیافت شده از ایجاد زباله بیشتر و ضرر به محیط زیست جلوگیری میکند.
اکنون با پیشرفت تکنولوژی میتوان بتن های کهنه را جمع آوری کرده و برای تولید بتن بازیافتی از آن ها استفاده کرد.
در این مقاله از بتن کاورسعی کردیم شما را با نحوه بازیافت بتن، چگونگی تولید بتن بازیافتی، مزایا و معایب و کاربرد های آن آشنا کنیم پس در ادامه مطلب همراهمان باشید.
تفاوت بتن بازیافتی و بتن معمولی
بتن بازیافتی با بتن نو یا معمولی بسیار متفاوت است در واقع بتن بازیافتی بتن های کهنه خورد شده ای هستند که به جای رها شدن در طبیعت و آسیب به آن از آن ها مجددا استفاده میشود ولی بتن نو تشکیل شده از سیمان، آب، سنگ دانه و مواد افزودنی است و شکلی خمیری داشته و در بسیاری از پروژه های ساخت و ساز کاربرد دارد در جدول زیر به تفاوت های عمده بتن نو و بتن بازیافتی اشاره کرده ایم.
| بتن نو یا معمولی | بتن بازیافتی |
| بتن نو دارای حالت فیزیکی خمیری شکل است. | بتن بازیافتی به شکل سنگ های ریز و درشت لبه تیز میباشند. |
| بتن نو صاف و یکدست است. | بتن های بازیافتی به دلیل داشتن ملات های قدیمی ناصاف هستند. |
نفوذ پذیری پایینی دارد. | به علت وجود ملات های قدیمی نفوذ پذیری بیشتری دارد در نتیجه رطوبت و آب بیشتری جذب میکند. |
تو پر است و خلل و فرج ندارد. | به علت وجود هوا در ساختارش فاصله ذرات تشکیل دهنده اش زیاد بوده و خلل و فرج زیادی دارد. |
| متراکم است و استحکام بالایی دارد. | تو خالی است در نتیجه آسیب پذیر تر است. |
بتن بازیافتی چیست؟
بتن مانند همه محصولات تولید دست بشر عمر مفید دارد و طی زمان کارایی اولیه خود را از دست میدهد پس بعد از گذشت چند سال نمی توان روی استحکام سازه بتنی حساب باز کرد پس این بتن های کهنه باید تخریب شده و با بتن نو جایگزین شوند.
حال چه بر سر بتن تخریب شده میاید از مزایای بسیار مفید بتن برای محیط زیست توانایی بازیافت آن است در بازیافت بتن، بتن تخریب شده را خرد کرده و به عنوان سنگ دانه و شن در ساخت بتن جدید استفاده میکنند.
روش های مختلفی برای بازیافت بتن های تخریب شده وجود دارد ولی در کل بازیافت بتن، خرد کردن، غربال کردن بتن و تبدیل بتن کهنه به سنگ دانه های قابل استفاده در بتن نو غیر سازه ای است.
ذکر این مورد نیز خالی از لطف نیست که بتن بازیافتی و بتن بازیافتنی دو محصول متفاوتند بتن بازیافتنی بتنی است که در مواد اولیه آن از مواد با قابلیت بازیافت راحت تر استفاده شده است.
بتن بازیافتی چگونه تولید میشود؟
حال که فهمیدیم بتن بازیافتی چیست میخوهیم بدانیم بتن بازیافتی چگونه تولید میشود و در تولید آن از چه تجهیزاتی استفاده میکنند در ادامه مطلب ابتدا با نحوه بازیافت بتن و سپس با تجهیزات مورد نیاز برای بازیافت بتن آشنا میشوید.
نحوه بازیافت بتن: روش های مختلفی برای بازیافت بتن وجود دارد در یکی از روش ها ابتدا بتن کهنه از محل تخریب ساختمان ها جمع آوری شده سپس وارد دستگاه های خرد کننده صنعتی میشود این دستگاه ها بتن کهنه را به قطعات ریز و درشت تبدیل میکنند در ادامه این قطعات ریز و درشت وارد دستگاه غربالگر میشوند که این قطعات را نسبت به سایز های متفاوتی که دارند جداسازی میکنند و سپس مواد اضافی موجود در این قطعات را به کمک آهن ربا ها و تجهیزات مخصوص جدا میکنند.
از روش های پیشرفته تر بازیافت بتن استفاده از صاعقه است که باعث جدا شدن اجزای بتن کهنه از یکدیگر میشود.
روش گرم کردن و سایش نیز از روش های پیشرفته بازیافت بتن است که در آن بتن کهنه را گرم کرده و با ایجاد سایش در قطعات بتن باعث جدا شدن مواد اولیه تشکیل دهنده بتن میشوند.
بازیافت بتن به روش های صاعقه و گرم کردن و سایش هزینه بالاتری نسبت به روش خرد کردن بتن دارد ولی بتن بازیافتی حاصل از آن ها بدلیل تفکیک مواد اولیه بتن نه صرفا خرد کردن آن دارای کیفیت بالاتری هستند در نتیجه کاربردهای بیشتری در صنایع ساخت و ساز مختلف دارند.
تجهیزاتی که در بازیافت بتن مورد استفاده قرار میگیرند: در کل بازیافت بتن بهتر است که در نزدیکی محل تخریب از طریق دستگاه های خرد کننده قابل حمل انجام شود که هزینه های بازیافت بتن را بدلیل عدم نیاز به حمل و نقل شدیدا کاهش میدهد.
پس از خرد کردن بتن اصلی ترین مرحله بازیافت بتن پردازش بتن خرد شده است که برای این منظور به تجهیزاتی مانند : آهن ربا های مغناطیسی، شناور های آب و دمنده های قوی باد برای جدا سازی ذرات اضافی بتن، نوار های نقاله، پایه های هیدرولیکی و سیستم های کنترل نیاز است تا بتن پس از خرد شدن کاملا یکدست شده و عاری از مواد اضافی شود.
مزایای بتن بازیافتی چیست؟
در گذشته بتن های حاصل از تخریب ساختمان ها در زباله دان ها جمع آوری میشدند و به دلیل وجود مواد شیمیایی در بتن آسیب فرآوانی به طبیعت وارد میکردند اکنون با وجود روش های بازیافت بتن این معضل محیط زیستی در حال حل شدن است.
در برخی پروژه های ساختمانی در مراحل اولیه ساخت و ساز نیاز به تخریب وجود دارد که همین امر باعث افزایش ضایعات ساختمانی و در نتیجه ضرر به محیط زیست میشود با بازیافت بتن میتوان بتن خورد شده حاصل از تخریب را به عنوان شن و سنگ دانه دوباره در فرآیند تولید بتن نو برای مصارف غیر سازه ای استفاده کرد که کاهش هزینه های ساخت و ساز را در پی خواهد داشت.
بازیافت بتن باعث کمتر شدن هزینه های حمل و نقل نیز میشود چون بازیافت بتن اغلب در نزدیکی پروژه در حال ساخت انجام میگیرد .
بتن بازیافتی معمولا به عنوان جایگزین در مواد اولیه بتن نو به کار میرود مواد اولیه ای مانند سنگ دانه و شن و از مزیت های آن این است که با این که ماده ای بازیافتی است ولی میتواند در تولید بتن نو برای مصارف غیر سازه ای پروژه به کار رود و به همین دلیل است که با کاهش هزینه های خرید مواد اولیه بتن باعث کاهش هزینه کلی ساخت و ساز میشود و در عین حال تجدید پذیر بوده و دوست دار محیط زیست نیز می باشد.
معایب بتن بازیافتی چیست؟
حال که با مزیت های بتن بازیافتی آشنا شدید نوبت به معایب بتن بازیافتی میرسد. از معایب بتن بازیافتی میتوان به مواردی مانند:
- سنگ دانه های طبیعی کم هزینه تر از سنگ دانه های بازیافتی هستند.
- سنگ دانه های بازیافتی آب زیادی را به خود جذب میکند.
- سرعت فرسایش این نوع مصالح از سنگ های معمولی بیشتر است و در شرایط محیطی سخت دوام پایین تری دارند.
- نمیتوان برای تولید بتن های سازه ای از آن ها استفاده کرد.
البته اگر در بازیافت بتن از روش های صاعقه و گرما و سایش در تولید بتن بازیافتی خود استفاده میکنید به علت تبدیل بتن کهنه به مواد اولیه تشکیل دهنده اش در این روش ها معایب بالا شامل بتن بازیافتی نمیشود.
کاربرد های بتن بازیافتی چیست؟
بتن بازیافتی حاصل از روش بازیافت خرد کردن بتن کهنه خاصیت های سنگ دانه واقعی را ندارد پس درساختار بیشتر بتن ها به خصوص بتن های سازه ای از سنگ دانه های طبیعی استفاده میشود ولی این نوع بتن بازیافتی نیز کاربرد های مخصوص به خود را دارد کاربرد هایی مانند:
- ساخت پیاده رو ها
- در سیستم فاضلاب های شهری به دلیل خاصیت جذب بالای آبی که دارد آب حاصل از بارندگی در آن جمع شده و از روان شدن آن جلوگیری میکند.
- تولید بتن های غیر سازه ای که در محوطه سازی های مناطق دارای آب و هوای معتدل از آن ها استفاده میشود.
- استفاده به عنوان شن مصنوعی در دریاچه های مصنوعی
- اگر از روش سایش و گرما یا صاعقه در بازیافت استفاده شده باشد میتواند در ساخت بتن نیز استفاده شود.
- میتوان از بتن بازیافتی در آسفالت جاده ها استفاده کرد.
- میتوان از بتن بازیافتی برای تولید سنگ فرش استفاده کرد.