تاثیر مصالح در طرح اختلاط بتن چیست؟ اختلاط بتن به فرایندی گفته می شود، که طی آن ترکیبی از مواد خاص تولید می شود که باعث ایجاد استحکام و دوام در ساختار بتن می شود.
در ادامه این مقاله از سایت بتن کاور شما با تاثیر مصالح در طرح اختلاط بتن آشنا خواهید شد. به علت آن که هر ماده ای که در ترکیب بتن به کار رفته است دارای ویژگی های خودش است؛ درست کردن یک مخلوط خوب کار چندان ساده ای نیست. پس برای آن که خصوصیات فیزیکی و ظرفیت بتن را بررسی کنیم به مقدار مواد مورد نیاز برای درست کردن مخلوط بتن هم باید توجه داشته باشید. (توجه! در مورد افزودنی های بتن هم در یک نوشته مجزا با جزئیات توضیح داده ایم)
طرح اختلاط بتن برای آن است که ضمن بالا بردن کیفیت بتن بر اساس پروژه ی مورد نظر از لحاظ اقتصادی هم به صرفه باشد. معمولا در اختلاط بتن مقدار سیمان از همه ی مواد دیگر بیشتر است. اما وقتی مخلوطی طراحی می شود، به وسیله آزمایش تناسب مواد از نظر مقاومت مشخص خواهد شد. اگر طرح اختلاطی شما خوب و قابل اطمینان باشد سازه هایی که توسط آن ساخته می شود هم استحکام خوبی خواهد داشت.
نسبت سنگدانه به سیمان و نسبت آب به سیمان از مهمترین و اصلی ترین عواملی تاثیرگذار بر خصوصیات بتن محسوب می شود. بنابراین یک طرح عالی و خوب طبق مقاومت، دوام، استحکام مخلوط بتن طراحی خواهد شد. پس با این توضیحات نتیجه می گیریم که طرح اختلاط بتن به بررسی بهترین و با کیفیت ترین نسبت ها بین سیمان، آب ونوع سنگدانه های ریز و درشت می پردازد. و به زبانی ساده تر نسبت مواد تشکیل دهنده ی بتن را بر اساس خاصیت های مورد نیاز سازه ها توسط آزمایش مشخص خواهد شد. و این نسبت باید به صورتی باشد که شما بتوانید از آن به راحتی برای رسیدن به هدف مورد نظرتان استفاده کنید.
توجه به این نکته ضروری است که بتن های تازه باید بسیار سیال باشد تا بتواند به راحتی قالب را پر کند و آرماتور را به طور کامل در بر بگیرد. و ویژگی مهم دیگر بتن سخت شده مقاومت و استحکام آن است.
همه کارخانه های تولید کننده ی بتن در جست و جوی راهی هستند که بتوانند نسبت بین مواد تشکیل دهنده ی بتن را طوری پیدا کنند، که استحکام و دوام بالایی داشته باشد؛ تا سازه هایی که با این بتن ها ساخته می شود نیز بیشترین کارایی را داشته باشد. و به همین دلیل خواص مطلوب این مخلوط بهینه سازی شود.
تاثیر مصالح در طرح اختلاط بتن و انتخاب بهترین طرح
هنگامی که صاحب نظران طرح اختلاط بتن را بررسی می کنند. با توجه به نیازهای پروژه آن را طراحی می کنند. و شما باید با در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی که بتن در آن کار می شود؛ مقاومت مورد نیاز طراحی مناسب را برای این اختلاط در نظر بگیرید.
مقاومت فشاری بتن با بررسی نمونه های استاندارد مستطیلی یا استوانه ای سنجیده می شود. این بررسی شامل بسیاری از موارد می شود، روانی بتن برای بتن ریختن راحت، و هیزنه های مربوط به سنگدانه و دیگر مواد افزودنی از جمله مواردی است که باید به آن توجه شود.
همه صاحب نظران براین عقیده اند که مصالح این طرح باید طوری انتخاب شود که بتواند با کمترین هزینه به نتایج مطلوب دست پیدا کنند واین موضوع نیازمند یک طرح جامع است.
تاثیر مصالح در طرح اختلاط بتن و پارامترهای مهم
همان گونه که اشاره شد طرح اختلاط بتن به دستورالعمل هایی ختم می شود که مقدار مواد مورد نیاز مواد را مشخص می کند. معیارهایی مشخص کننده یک طرح شامل موارد زیر می باشد:
- روانی یا شل بودن مخلوط بتن
- مقاومت فشاری مناسب با پروژه هایی که برای این منظور در نظر گرفته شده است؛ چون مقاومت فشاری بتن برای هر پروژه متفاوت می باشد.
- هزینه ی مناسب
- استحکام و دوام بالا
روانی و سیال بودن بتن با غلظت بتن در ارتباط است. مخلوط بتن نباید زیاد رقیق باشد که قسمت ملات و سنگدانه از هم جدا شود، و نه آن قدر غلیظ باشد که نتوانیم آن را در بین آرماتورها پخش کنیم. چون مخلوطی خوب است، که در بین تمام آرماتورها به صورت یکنواخت و یکدست پخش شود.
در مورد دوام بتن ها هم گفته می شود که بتن های ساخته شده باید قابلیت این را داشته باشد که در شرایط جوی استحکام و استقامت کافی داشته باشد. پس در طرح اختلاط بتن حتما به فاکتور شرایط آب و هوایی توجه داشته باشید. ازموارد مهم در این طرح برآورد هزینه های طرح اختلاط بتن می باشد.
بنابراین طرح اختلاط بتن زمانی کارایی دارد که ضمن برطرف کردن نیازمندی های یک پروژه از لحاظ اقتصادی هم مقرون به صرفه باشد.
تاثیر مصالح در طرح اختلاط بتن و مراحل آن
بر اساس آیین نامه ی بتن آمریکا این طرح دارای چند مرحله است که درادامه ی مطلب اشاره ی کوتاهی به آن شده است.
- انتخاب بزرگ سایز سنگدانه دارای محدودیت است. و به همین دلیل در فرایند طرح اختلاط بتن بزرگترین سایز سنگدانه باید نکات زیر را در نظر داشته باشید: 1. یک سوم ضخامت دال ها 2. یک پنجم کوچک ترین بعد قالب در نظر گرفته شده 3. سه چهارم کمترین فاصله بین تک میلگردها.
- مشخص کردن مقدار آب مورد نیاز و مقدار هوایی که در بتن حبس شده است. یعنی نسبت آب به سیمان بر اساس این که مواد هواساز در طرح اختلاط بتن به کار گرفته شده باشد بررسی شود. توجه داشته باشید که برای بعضی از انواع سازه ها که در شرایط محیطی ویژه مورد استفاده قرار می گیرد، می توانید از جداول مخصوص این سازه ها استفاده نمایید.
- مقدار سیمان در این اختلاط مشخص شود.
- تعیین دقیق مقدار پیمانه در این مخلوط
- میزان نسبت شن و سنگدانه هم مشخص شود که در این مرحله با توجه به مقدار بزرگترین اندازه سنگدانه و نرمی ماسه مقدار سنگدانه درشت هم مشخص می شود، دو راه برای تعیین مقدار سنگدانه وجود دارد: 1. روش وزنی 2. روش حجم مطلق.
- برای تعیین مقدار مناسب سنگدانه می توانیم حجم تمام اجزای بدست آمده را از حجم واحد بتن مورد استفاده کم کنیم و به این صورت حجم قسمت سنگدانه مشخص می شود.
- در مرحله پایانی میزان رطوبت سنگدانه ها را بررسی می کنیم که میزان سنجیدن یا تصحیح میزان رطوبت سنگدانه ها را از طریق رابطه زیر حساب می کنیم.
رطوبت موجود – جذب آب ssd = رطوبت سطحی
(1-(%100 رطوبت سطحی)) = ظریب تصحیح
تاثیر مصالح در طرح اختلاف بتن و عوامل فشاری مقاومت
چند مورد بر مقاومت فشاری بتن اثر می گذارد که عبارت اند از:
- خواص فیزیکی و شیمیایی مصالح سنگ مثل، تخلخل، و شکل ظاهری مصالح به کار رفته در بتن بر آن تاثیر دارد.
- نوع سیمانی که در آن به کار رفته است.
- دانه بندی مصالح سنگی یعنی اندازه و مقدار سنگدانه هایی که در این مخلوط به کار رفته است.
- نسبت آب به سیمان باید آن قدر کم باشد تا بتوان مقاومت فشاری متوسط آن را در آزمایشگاه به دست آورد.
- روش ساخت و تراکم بتن.
- شرایط حفاظت و عمل آوری بتن
- سن بتن
در اینجا لازم است بدانید که ممکن است تغییراتی پیش بینی نشده ای در مصالح مورد مصرف در بتن سازی ایجاد شود. و این موضوع بر کیفیت نهایی سازه ها هم تاثیر خواهد داشت. مثلا نوع و شکل دانه های سنگی تغییر کند و یا عملکرد دانه بندی دستگاه های پیمانه گر، به طرز ناخواسته تغییراتی در نسبت مصالح مصرفی به وجود آورد، بنابراین این تغییرات ممکن است بر مقاومت بتن هم تاثیر بگذارد.
به همین دلیل در بسیاری از موارد نتایج بسیاری از آزمایش ها نشان داده است که مقاومت این مخلوط های کمتر از مقاومت مورد نظر طراح سازه است. پس لازم است که مخلوط بتن طوری طراحی شود که مقاومت متوسط آن از مقاومت مورد نظر طراح سازه بیشتر باشد.
کارایی و سهولت در ریختن و قابلیت بتن:
در سازه ها گاهی با طرح هایی روبه رومی شویم که ممکن است باریک و پیچیده باشد و یا دارای نقاطی باشد که دسترسی به آن به آسانی صورت نگیرد. در این موارد به بتن هایی با کارایی بالا نیاز داریم تا با وسایل مورد نظر به راحتی آن شکاف ها پر شود و بتن به اندازه کافی متراکم شود، مثلا گاهی قطعات فولادی یا آرماتورها باهم فاصله ی کمی دارند، وبه همین دلیل دسترسی به آن آسان نیست و تراکم بتن ممکن است به اندازه استاندارد انجام نشود.
بنابراین بتن با کیفیت خاصی مورد نیاز است تا دسترسی به آن نقاط ممکن باشد. و در ضمن بتن ریزی باید با کارایی بالا صورت بگیرد. تا بتواند تراکم لازم را در سازه ها به وجود آورد.
توجه داشته باشید که برای بتن ریزی هایی متفاوت اسلامپ های مختلف لازم است که در مشخصات هر بتن اسلامپ مورد نظر هم ذکر شده است. و همچنین اگر گاهی اسلامپ بتن مشخص نشده باشد. از جداولی که مقدار تقریبی مناسب را پیشنهاد می کند می توانید اسلامپ مورد نظر را انتخاب کنید.
دوام یا استحکام سازه ها به کیفیت بتن آن بستگی دارد. این استحکام مربوط می شود به اینکه خوردگی فلزات درون بتن به حداقل برسد، و همچنین بسته به نوع شرایط آب و هوایی طوری طراحی شود که طول عمر بیشتری داشته باشد. پس شما ناگزیرید که حتما به همه عوامل موثر بر طرح توجه داشته باشید. از جمله اینکه شکل سازه ها و پوشش روی فولاد باید در مرحله طراحی مورد توجه قرار بگیرد.
یکی دیگر از عوامل موثر بر دوام سازه ها نفوذ ناپذیری آن در برابر آب، اکسیژن و دی اکسیدکربن و مواد مضر است. نفوذ ناپذیری بتن تحت تاثیر مواد تشکیل دهنده و روش های ساخت آن صورت می گیرد. و شما می توانید با تعیین نسبت مناسب آب به سیمان نفوذپذیری بتن را کم کنید.
تاثیر مصالح در اختلاط بتن و عوامل موثر بر آن
در سازه هایی که تحت تاثیر رطوبت و یخبندان های پی در پی قرار می گیرد رعایت نکات زیر ضروری است:
- اگر در انتخاب مصالح دقت کافی داشته باشید می توانید با عمل آوری به روش های صحیح و اصولی به دوام سازه ها کمک کنید.
- به وجود آوردن حباب هوا در بتن
- نسبت آب به سیمان کم باشد.
- طراحی مناسب سازه با در نظر گرفتن شرایطی که امکان نفوذپذیری رطوبت در آن کم باشد.
از عواملی که بر دوام بتن تاثیر می گذارد سایش و فرسایش سازه ها در طول مدت زمان است که حتما به موارد زیر توجه فرمایید، تا نتیجه مطلوبی از سازه ها را بدست آورید:
- پرداخت سطح: باید یادآوری کنیم که ماله کشی یا شمشه کشی که برای پرداخت سطح صورت می گیرد، باید بعد از زمان تبخیر یا جمع آوری آب باشد، معمولا یک ساعت بعد از بتن ریزی، زمان مناسبی برای اجرای این طرح است.
- استفاده از سنگدانه های ویژه و با کیفیت.
- در هنگام انتخاب مقاومت فشاری به عمر سازه بتنی و همچنین نحوه به کارگیری سازه حتما توجه کنید.
- بررسی عوامل شیمیایی خورنده: همانطور که قبلا گفته شد این سازه های ممکن است در بسیاری از موارد تحت تاثیر واکنش های شیمیایی قرار بگیرد که باعث خورده شدن فلزات یا غیر فلزات درون بتن می شود.
اگرقطعاتی از سازه درون آب قرار بگیرد ویا تحت تاثیر فشار آب ساکن باشد عمر سازه کم می شود و شما می توانید با افزایش پوشش بتنی روی فولاد و افزایش مقاومت گوشه ها و همچنین با به کارگیری اصولی که باعث نفوذناپذیری آب می شود یا تاثیر دی اکسید کربن و مواد شیمیایی خورنده را کاهش می دهد می توانید به دوام سازه ها کمک کنید.
سازه های بتنی در بسیاری از موارد در معرض عومل شیمیایی قرار می گیرند، که باید تدابیری خاصی برای آن اندیشید. مثلا برای مقابله با اثرات ناشی از حمله سولفات ها می توانید قسمت هایی از سیمان مورد استفاده را با مواد پوزولانی تعویض کنید. بتن هایی که نسبت آب به سیمان آن کم است برای این گزینه مناسب است زیرا در برابر اسیدها تا حدی مقاوم تر هستند. سعی کنید فرایند عمل آوری بتن را بلافاصله پس از پرداخت بتن و حداقل 7 روز برای سیمان نوع 2 انجام دهید. عمل آوری بتن از طریق روش های آبفشانی با به کارگیری چتائی خیس و یا پوشینه های مراقبت نخی انجام می شود؛ تا بتن ها دائما مرطوب باشند.
از طریق اسلامپ می توان روانی بتن تازه یا جریان پذیری آن را بررسی کرد. به عنوان مثال افزایش اسلامپ بتن می تواند نشانه افزایش ناگهانی رطوبت در سنگدانه های به کار رفته در بتن باشد. اگر اسلامپ بتن خیلی بالا و یا خیلی پایین باشد به عنوان یک زنگ خطر محسوب می شود و شما باید شرایطی را برای برگشت به حالت عادی فراهم کنید.
یک پاسخ
سلام تاثیر مصالح در طرح اختلاط بتن و مراحل آن را سلیس تر میتونید بگید؟